عبارت است از حفظ ، نگهداري و ضبط تجربه ي زندگي در ذهن (يعني هر موضوعي كه به آن برخورد كرده مطالعه مي كنيم ، مي بينيم و نظير آن ) و توان دسترسي فوري و استفاده سريع از آنها در موقع نياز كه اين فرآيند داراي سه مرحله است

1- دريافت موضوع به صورت آگاهانه (مطالعه) و يا اتفاقي و ورود تجربه به ذهن .

2- سازماندهي ،ثبت و نگهداري آن و تبديل ضابطه هاي خاص ذهني (رمز گذاري) .

3- ياد آوري يعني بر گرداندن ارادي اطلاعات (رمز خواني) به قسمت فعال ذهن بدون اتلاف وقت .

اين فرآيند شبيه عملياتي است كه در كامپيوتر صورت مي پذيرد يعني ورود اطلاعات ، ثبت و ذخيزه اطلاعات و استفاده از اطلاعات ذخيره شده

انواع حافظه :

حافظه را به سه دسته زير مي توان تقسيم بندي نمود :

1- حافظه حسي

2- حافظه كوتاه مدت

3- حافظه بلند مدت

1 – حافظه حسي :

محرك هاي محيطي (مانند نور، صدا ،حرارت و .....) به طور دائم بر گيرنده هاي حسي ، تاثير مي گذارند . گيرنده هاي حسي همان حواس پنج گانه انسان مي باشد كه برخي از اطلاعات و داده ها وارد ذهن شده و باعث فعاليت هاي عصبي مي گردد.

2- حافظه كوتاه مدت :

اطلاعات در يافتي پس ازآنكه در حافظه حسي مورد توجه قرار گرفتند وارد حافظه ي كوتاه مدت مي شوند در حافظه حسي اطلاعات دقيقاً مطابق محرك ها ذخيره مي شوند ولي در حافظه كوتاه مدت اين اطلاعات به صورت رمز (كد) در مي آيند

3- حافظه دراز مدت :

پس از آنكه اطلاعات در حافظه كوتاه مدت تكرار و مرور شد وارد حافظه دراز مدت مي شود و علاوه بر ورود به حافظه بلند مدت نياز به رمز گرداني دارد

نحوه ورود اطلاعات به حافظه دراز مدت را به صورت نمودار نشان مي دهيم .

استراتژي هاي تقويت حافظه :

1- حافظه ومرور :

بارها اتفاق افتاده است كه شخصي مطالب زيادي را مطالعه مي كند ولي پس از چند روز كه به آنها مراجعه مي كند مقدار خيلي كمي را به خاطر مي آورد

2- بهترين زمان براي مرور زماني است كه يادآوري در حال كم شدن است مثلاً براي يك دوره يك ساعتي مطالعه ، اولين مرور پس از ده دقيقه انجام شود

3- دومين مرور پس از گذشت 24 ساعت از مطالعه

4- سومين مرور در زماني حدود يك هفته صورت مي پذيرد كه باعث مي شود مطالب در حدود يك ماه در ذهن باقي بماند

5- مرور بعدي كه يك ماه پس از مطالعه انجام مي گيرد باعث به يادآوري مطالب تا شش ماه و مرور بعدي پس از شش ماه كه باعث يادآوري به مدت بسيار طولاني مي شود

اضطراب و راه هاي كاهش آن :

« اضطراب انسان به خاطر اتفاقاتي كه برايش روي مي دهد نيست بلكه به خاطر نوع نگاه و نگرش او به اتفاقات است . » اپيكتوس

اضطراب نوعي آشفتگي ، نگراني و فشار رواني مي باشد كه باعث تضعيف روحيه ، كاهش مطالعه ،كاهش يادگيري و در نتيجه باعث عدم موفقيت و يا عدم نتيجه گيري مطلوب آنها مي گردد

اضطراب علاوه بر اختلال در آرامش ذهني باعث كاهش نيرو هاي انسان مي شود كه بدليل آنكه فرد در حالت اضطراب نمي تواند به خوبي از نيروها و استعداد هايش استفاده كند انرژي بسياري را تلف مي كند

عوامل ايجاد اضطراب

1- ترس از عدم موفقيت

2- عدم مطالعه كافي

3- عدم علاقه به مطالعه

4- وسواس بيش از حد

5- عدم استفاده صحيح از فرصت ها و از دست دادن زمان

6- عدم بهره وري صحيح از امكانات و آشنا نبودن فرد با نقاط ضعف و توانايي هاي شخصي

7- عدم تلاش در جبران و برطرف كردن نقاط ضعف

8- خستگي ذهني و جسمي و غيره .

بنا براين سعي كنيد با شناخت دقيق نسبت به خود و شناسايي دلايل اضطراب خويش و با استفاده از تكنيك هاي كاهش اضطراب ، وضعيت روحي خود را بهبود بخشيده و با خود تصميم بگيريد كه هرگز اجازه ندهيد اضطراب و نگراني ها انرژيتان را تلف كرده و شما را مايوس كنند

البته لازم به ذكر است كه اضطراب به مقدار كم بايد وجود داشته باشد زيرا اضطراب كم محرك شما براي سعي و تلاش بيشتر مي شود

اضطراب سازنده ( مثبت )

اين نوع اضطراب در اكثر افرادوجوددارد و باعث كوشش و پشتكار افراد براي كسب موفقيت مي شود .اين اضطراب ، نوعي اضطراب ملايم است كه به فرد تاكيد مي كند از فرصت ها و توانايي هاي شخصي خوب استفاده كن ، با انگيزه باش و به پشتكارت بيفزا و ....

اضطراب سازنده چراغ هشدار دهندهاي است كه شما را به فعاليت فرا مي خواند و شما را از نگراني ها و آشفتگي ها دور مي سازد.

اضطراب مخرب (منفي )

اگر به هشدار هاي اضطراب سازنده (مثبت) توجهي نشود پس از مدتي اين نگاني و آشفتگي ها افزايش يافته و به صورت يك عامل مخرب و آزار دهنده خود را نشان مي دهد

تكنيك هاي كاهش اضطراب

1- برگشت به حالت آرامش ذهني :

1-1 نفس عميق 2-1 تصورات مثبت 3-1 تلقين روزانه به دست آوريد

2- فعاليت و پشتكار همراه با جديت (اقدام)

3-تصوير سازي مثبت

4- شناخت توانمندي ها و اعتماد بر خويشتن

5- تلقين مثبت

1-5 من از آرامش فكري خوبي برخوردارم 2-5 من توانايي آن را دارم كه در هر حال به حالت آرامش ذهني باز گردم 3-5 من با وجود آرامش مي توانم به خواسته ها و اهدافم دست يابم

6- ايمان و توكل به خداوند

بر نامه ريزي :

كسي كه براي موفقيت و پيروزي خود برنامه ريزي نكند ، در واقع براي شكست خود برنامه ريخته است .

بر نامه ريزي تمام امكانات ، استعداد ها و توانايي هاي شما را در جهت رسيدن به هدفتان هماهنگ مي كند واز اتلاف انرژي و وقت شما جلوگيري مي كند چون وقت گوهر ارزشمند و گرانقدري است كه هنگامي كه از دست برود ، هرگزمجددا به دست نمي آيد

قدر وقت ار نشناسد دل و كاري نكند بس خجالت كه از اين حاصل اوقات بريم ( حافظ )

داشتن برنامه ي منظم يكي از اصول اساسي موفقيت مي باشد . شما به وسيله يك برنامه ي صحيح مي توانيد از توانايي هايتان بهترين استفاده را كنيد

داشتن يك برنامه صحيح مهم است ولي مهمتر از آن اجراي آن است .

داشتن برنامه براي رسيدن به موفقيت الزامي است .

بهترين برنامه ريز چه كسي است ؟

بهترين برنامه ريز كسي است كه شما را بهتر مي شناسد . از استعداد ها و توانايي هاي شما آگاه است ، نقاط قوت و ضعف شما را مي داند و اين فرد كسي نيست جز خود شما

بنا براين بهترين برنامه ريز خود شما هستيد زيرا :

- شما خودتان رااز همه بهتر مي شناسيد و به استعداد ها و توانايي ها و به امكانات خود آگاهي كامل داريد .

- نقاط ضعف و قوت خود را بهتر از هر كس ديگري مي دانيد .

- بيشتر از هر كس ديگري دلتان براي آينده خودتان مي سوزد .

- هنگامهكه خودتان بر نامه ريزي مي كنيد ، برنامه ضمانت اجرايي بيشتري دارد .

- شما بهتر از هر كس به شرايط روحي ، محيطي ، زماني و علائق و اهدافتان آشنا هستيد .

برنامه ريزي به روش P.D.C.A داراي چهار مرحله است

در اين روش ابتدا برنامه ريزي كنيد و پس از برنامه ريزي آنرا اجرا كنيد و پس از اجرا آن را ارزيابي كنيد كه آيا شما را به سوي هدفتان سوق مي دهد يا نه اگر نياز به اصلاح دارد آن را اصلاح كنيد

ويژگي هاي اين نوع برنامه ريزي :

1- توجه به آينده در كنار توجه به حال و آينده

2- انعطاف پذيري بالا و پويايي آن

3- واقع بينانه بودن اين نوع برنامه

4- قابل اجرا بودن اين نوع برنامه

5- نقش اصلي به عهده خود شماست

6-رقيب اصلي خود شما هستيد

7- توجه به كيفيت در كنار كميت

8- ساده بودن برنامه ريزي به اين شيوه

مرحله اول : برنامه ريزي كنيد ( PLAN )

تهيه و تدوين برنامه اي كه راه و روش رسيدن به هدف را مشخص مي كند داراي دو گام است :

گام اول : تهيه برنامه كلي

گام دوم : تهيه برنامه هفتگي و روزانه

گام اول – برنامه كلي :

در اين قسمت شما براي كل زماني كه تا آزمون سراسري وقت داريد برنامه ريزي مي كنيد . برنامه ريزي كلي ، طرح ريزي فعاليت هاي شما تا زمان برگزاري آزمون است

1- تا كنكور چه مدت زمان داريد ؟

2- براي كنكور چه دروسي بايد مطالعه شود ؟

3- زماني كه طول مي كشد هر درس را مطالعه كنيد چقدر است ؟

4- در طول هفته چند ساعت براي مطالعه در نظر گرفته ايد ؟

5- با توجه به ضريب دروس و يا مشكل بودن يك درس و يا تعداد مرور آن چه ميزان وقت مطالعه بايد در نظر داشته باشيد ؟

به سوالات بالا با دقت پاسخ دهيد و همه پاسخ ها را به طور خلاصه بر روي كاغذ يادداشت كنيد و با توجه به آنها يك طرح كلي از زمان حال تا برگزاري آزمون براي خودتان در نظر بگيريد.

گام دوم : تدوين برنامه هفتگي و روزانه

هنگاميكه طرح ريزي برنامه كلي به پايان رسيد ، تدوين برنامه هفتگي و روزانه آغاز مي شود .

1- واحد مطالعه خودتان را تعيين كنيد ( يعني دروسي كه در طول روز مي خوانيد مطالعه كنيد )

2- جدول برنامه هفتگي را با توجه به واحد مطالعه پر كنيد .

3- زمان استراحت پس از هر مطالعه را در نظر داشته باشيد و آنرا در برنامه پر كنيد .

4- تمام كارها و فعاليت هايي كه به طور دائم در هفته داريد را وارد برنامه كنيد .

5- دروسي كه بايد مطالعه شود را با توجه به ساعت هاي لازم جهت مطالعه آنها به طور دقيق وارد برنامه كنيد .

6- دقت داشته باشيد تمامي دروس را در برنامه مطالعاتي خود بگنجانيد .

7- براي مطالعه هر درس يا هر كتاب وقت كافي در نظر بگيريد .

8- اگر در كنكور آزمايشي شركت مي كنيد مي توانيد متناسب با آن برنامه ريزي كنيد ولي از دروس پيش دانشگاهي غافل نشويد .

9- بين دو موضوع مشابه يك موضوع ديگر را مطالعه كنيد .

10- زماني را براي جبران عقب ماندگي ها در نظر بگيريد .

11- مرور هفتگي درس ها را در برنامه قرار دهيد .

مرحله دوم : اجرا كنيد ( DO )

(برنامه ريزي مهم مي باشد ولي مهمتر از آن اجراي آن مي باشد .)

با سعي و كوشش و پشتكار مستمر و با يك اراده قوي برنامه خود را پيگيري كرده و آنرا انجام دهيد .

مرحله سوم : ارزيابي كنيد ( CHECK )

پس از مطالعه ارزيابي كنيد كه آيا مطالعه شما ، شما را به هدفتان مي رساند يا نه . اگر نياز به اصلاح دارد حتما اقدام به اصلاح را انجام دهيد .

مرحله چهارم : اقدام به اصلاح كنيد ( ACT )

پس از آنكه از خود ارزيابي به عمل آورديد در صورتيكه از كل فرآيند مطالعه و برنامه خودتان چه از نظر كميت و چه از نظر كيفيت راضي بوديد مطابق همان برنامه و با روال قبلي كار را ادامه دهيد در غير اين صورت اشكالات آن را رفع كنيد